Forum  Strona Główna

 
 FAQFAQ   SzukajSzukaj   UżytkownicyUżytkownicy   GrupyGrupy   RejestracjaRejestracja 
 ProfilProfil   Zaloguj się, by sprawdzić wiadomościZaloguj się, by sprawdzić wiadomości   ZalogujZaloguj 

Ściąga dla byłych agentów oprac. SLD

 
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Strona Główna -> Dyskusje ogólne
Zobacz poprzedni temat :: Zobacz następny temat  
Autor Wiadomość
Maciej
Weteran Forum


Dołączył: 02 Wrz 2006
Posty: 1221

PostWysłany: Pon Maj 07, 2007 11:05 am    Temat postu: Ściąga dla byłych agentów oprac. SLD Odpowiedz z cytatem

Ściąga dla byłych agentów

15 maja mija termin składania oświadczeń lustracyjnych. Tym, którzy
ich jeszcze nie wypełnili i nie wiedzą, jaką formę współpracy z tajnymi
służbami PRL powinni zaznaczyć w oświadczeniu, z pomocą przychodzi Sojusz
Lewicy Demokratycznej - ujawnia "Dziennik".


Na stronie internetowej SLD pod zakładką "gorący temat" umieszczono
poradnik dla byłych agentów. Można w nim znaleźć dokładny opis wszystkich
kategorii współpracy z wojskowymi oraz cywilnymi służbami PRL. Eksperci SLD
przyłożyli się do pracy. Definicje są obszerne. Dowiemy się z nich, kto był
"żywą skrzynką", a kto "dysponentem zakrytego punktu obserwacji", czym różni
się informator od kontaktu służbowego.



To ma być ściąga dla wszystkich tych, którzy będą musieli składać
oświadczenie lustracyjne. Ustawa określa wiele form współpracy, my je
zdefiniowaliśmy. Za kłamstwo lustracyjne przewidziana jest bowiem surowa
kara - wyjaśnia Wacław Martyniuk, sekretarz SLD, który podpisał się pod
ściągą. Cieszy się, że opis jest profesjonalny, bo przygotowali go prawnicy.
(PAP)




Ściąga SLD

CYWILNE ORGANY BEZPIECZEŃSTWA - KATEGORIE WSPÓŁPRACY


ZASADNICZE

AGENT - najwyższa kategoria współpracy obowiązująca w latach
1944-1959, oznaczała świadomą współpracę, po wyrażeniu zgody i podpisaniu
zobowiązania. Zadaniowany, odbywane spotkania kontrolne. Bardzo często do
wyrażenia zgody dochodziło w wyniku stosowania szantażu, prowokacji, bądź
przewerbowania (w przypadku wcześniejszego współdziałania z bandami lub
działania w konspiracji). Werbunek także często za odstąpienie od kary za
popełnione przestępstwa. Wynagradzany.

INFORMATOR - wysoka kategoria współpracy stosowana w latach 1944-1960,
z reguły w pionach rozpracowujących tzw. nadbudowę (inteligencja, kler,
środowiska naukowe, dziennikarze). Wymagana zgoda i podpisane zobowiązanie.
Zadaniowanie, spotkania kontrolne. Świadoma współpraca, najczęściej
wynagradzana gotówką, bądź w formie prezentów (paczki żywnościowe -
delikatesowe, alkohol, pomoc w pracy, otrzymanie paszportu, miejsce na
studiach).

REZYDENT - forma stosowana właściwie od 1944 roku aż do lat 90-tych.
Rezydentem w latach 1944-1960 pozostawała osoba zaufana, najczęściej były
agent lub informator. Często nie trzeba było podpisywać zobowiązania.
Rezydent w początkowym okresie (1944-1960) "obsługiwał" istniejącą agenturę
poprzez odbieranie od agentów - informatorów informacji i dostarczanie ich
oficerowi, który z różnych przyczyn nie mógł się z nimi spotykać lub miał
ich dużą ilość i nie był w stanie ich "obsłużyć". Spotkania bardzo
konspirowane. Po roku 1960 bardzo mało rejestracji tej kategorii. Stosowano
okresowo w pracy Dep. I MSW, tzn. wywiadu.

TAJNY WSPÓŁPRACOWNIK - najwyższa kategoria rejestracji w latach w
latach 1960-1990. Pozyskiwany świadomie, wyrażał zgodę i podpisywał
zobowiązanie, przyjmował pseudonim. Zadaniowany, spotkania kontrolne.
Najczęściej współpraca dobrowolna, z pobudek patriotycznych, często dla
korzyści osobistych. Rzadkie przypadki werbunku na skutek przymusu, szantażu
lub prowokacji. Wynagradzany w różnych postaciach. Z reguły sam pisał
informacje lub je podpisywał. W latach 80-tych bardzo często odstępowano od
obowiązku zobowiązania do współpracy, a jedynie pobierano zobowiązanie o
tajemnicy spotkań z oficerem resortu.

KONTAKT OPERACYJNY - niższa forma współpracy stosowana w różnych
okresach, najczęściej w latach 1960-1990. Nie wymagała podpisania
zobowiązania, ale często je stosowano. Okazjonalnie wynagradzano,
najczęściej w postaci upominków, paczek, alkoholu. Pseudonim nadawał oficer
prowadzący, ale nie było to szeroko stosowane. Współpraca najczęściej
świadoma. Z tej formy korzystano w odniesieniu do osób, które odmawiały
współpracy, członków partii. Osoba tak zarejestrowana mogła także o tym nie
wiedzieć, nie zawsze była świadoma współpracy.

KONSULTANT - z reguły osoba prezentująca bardzo wysoki poziom wiedzy w
swojej specjalności. Naukowcy, specjaliści, ludzie rzadkich zawodów
wykorzystywani do oceny, opinii, analizy faktów. W latach powojennych osoby
takie analizowały wypadki w zakładach pracy, czy to był sabotaż, czy też po
prostu przypadek. W latach 1970-1990 osoby tak zarejestrowane wykorzystywano
tylko do analizy i oceny zjawisk, prognoz, badań. Osoby te były rejestrowane
często o tym nie wiedząc. Nie było wymagane zobowiązanie, nie zawsze też
żądano - na piśmie - zachowania w tajemnicy takich spotkań lub ich
charakteru.

NIEREJESTROWANE, NIEOFICJALNE I INNE - to nieprawda, że kategorie były
zawsze rejestrowane.
W odniesieniu do kontaktu operacyjnego i kontaktu obywatelskiego lub
poufnego, to te kategorie były stosowane zamiennie, np. do 1960 r.
rejestrowano kontakt poufny i kontakt obywatelski, później właściwie tylko
kontakt operacyjny. To niższa forma współpracy bez obowiązku pobierania
zobowiązania o współpracy. Często wynagradzany okolicznościowo - upominki,
mógł nie zdawać sobie sprawy z współpracy i rejestracji.

KONTAKT SŁUŻBOWY - osoba tak zarejestrowana z reguły nie wiedziała o
współpracy. Wykorzystywana z uwagi na służbowe możliwości i posiadanie
informacji interesujących organy. Najczęściej oficer przychodził do danej
osoby oficjalnie (kadrowiec, szef produkcji, dyrektor, prezes, ordynator,
inżynier, itp.) i rozmawiał o sytuacji w zakładzie - "obiekcie", przeglądał
teczki osobowe, inne "papiery" danej instytucji. KS nie wiedział, że jest
rejestrowany i że jest to forma współpracy. Czasem otrzymywał prezenty z
okazji imienin, urodzin. Najczęściej spotykał się z oficerem oficjalnie w
miejscu swojej pracy, rzadko poza tym miejscem. Był to zazwyczaj oficer
"ochraniający" dany obiekt. Często proszono przy okazji spotkania o ocenę
danych osób i zdarzeń, także w formie pisemnej. Współpraca, jeśli była, to
nieświadoma mimo, że rozmówca wiedział kim jest przychodzący oficer.

OSOBA INFORMUJĄCA - operacyjne wyrażenie stosowane w latach 1944-1960
i wówczas rejestrowane. Później tylko się mówiło i pisało w materiałach
operacyjnych o takiej osobie - bez konkretnej myśli o kimś, że spotkano się
lub uzyskano informację od osoby informującej. Najwyższa kategoria
rejestracji - jeśli już taka rejestracja nastąpiła, to osoba ta nie miała
pojęcia, że jest rejestrowana, a tym bardziej, że jest wykorzystywana do
współpracy.

OFICJALNE OSOBOWE ŹRÓDŁO INFORMACJI - jak poprzednio.
Jest to wyrażenie czysto operacyjne, stosowane w meldunkach, opisach
bądź zadaniach. Używane w opisach, w teczkach obiektowych. Nie miało to
związku z konkretną osobą lub rejestracją.

OSOBA ZAUFANA - to najniższa kategoria rejestracji, z reguły osoba tak
zarejestrowana nie miała o tym pojęcia. Później tę kategorię zastąpiono tzw.
zabezpieczeniem operacyjnym (Z6). Stosowaną rejestracją zabezpieczano sobie
w możliwie najprostszy sposób wszystkie informacje o danej osobie, gdyż
przed przystąpieniem do jakichkolwiek czynności operacyjnych, pracownik
musiał sprawdzić daną osobę w zbiorach ewidencyjno-archiwalnych. Stąd po
zarejestrowaniu pion ewidencyjny informował o każdym zapytaniu o tę osobę
pracownika rejestrującego.


KATEGORIE POMOCNICZE

DYSPONENT LOKALU KONTAKTOWEGO - świadome udostępnianie mieszkania do
spotkań pracowników operacyjnych z tzw. agentami lub informatorami. Opłacano
czynsz, nadawano kryptonim, czasem dodatkowo wynagradzano okazjonalnie
(urodziny, imieniny). Właściciel - dysponent LK z reguły nie wiedział z kim
spotyka się oficer, gdyż w tym czasie nie był obecny w mieszkaniu.

DYSPONENT SK, DYPONENT PK - osoba wyrażała zgodę na pozostawianie w
jego pomieszczeniu prywatnym lub służbowym korespondencji, przedmiotów,
odbierania i przekazywania tych rzeczy oficerowi operacyjnemu. Z reguły nie
znał zawartości gdyż legendowano te formy współpracy. Stosowano je głównie
do roku 1960.

DYSPONENT ZAKRYTEGO PUNKTU OBSERWACJI - stosowano przez pion
obserwacji operacyjnej - tajnej. Osoba dysponująca takim pomieszczeniem lub
np. samochodem udostępniała je czasowo lub okazjonalnie (obserwacja ambasad)
na pobyt w nich pracowników-pracownika, często ze sprzętem do obserwacji lub
nagrań (przez ścianę) bądź do odsłuchu nagrań. Z reguły opłacano czynsz,
bądź dawano dodatkowo różne upominki.

WYWIAD CYWILNY - wywiad stosował właściwie identyczne kategorie
rejestracji jak pozostałe piony operacyjne.

AGENT - właściwie stosowano rejestrację do 1960 r. Świadoma
współpraca, zobowiązanie stosowana w odniesieniu do obywateli polskich,
zadaniowanie, w miarę możliwości kontrolowanie. Podejmowanie współpracy z
pobudek patriotycznych, wynagrodzenie, zwrot kosztów np. wyjazdów
zagranicznych.

TAJNY WSPÓŁPRACOWNIK - identyczna rejestracja jak agent. Rejestracja
od 1960 r. Współpraca świadoma, zobowiązania pisemne od obywateli polskich,
wynagradzanie, zwrot kosztów, zadaniowanie.

KONTAKT OPERACYJNY - forma rejestracji i współpracy w latach 1970 -
1990. Niższa forma, nie wymagała podpisania zobowiązania (ale często
stosowano). KO mógł nie zdawać sobie sprawy z faktu współpracy, gdyż oficer
wywiadu legendował swoje rozmowy. Ale często KO wiedział i działał z pobudek
patriotycznych. Tę formę współpracy stosowano do osób mających możliwości
operacyjne przy wyjazdach zagranicznych. Często wykorzystywano pion
paszportów, gdzie przed wyjazdem proszono o kontakt po powrocie i złożenie
relacji z pobytu - dając do zrozumienia, że nie otrzyma paszportu w
przypadku odmowy takich spotkań. Wówczas osoba wyjeżdżająca podpisywała
oświadczenie o zachowaniu w tajemnicy tego faktu, a także często tzw.
instrukcję wyjazdową. Z reguły nie wynagradzano, rejestracja dotyczyła tylko
okresu wyjazdów, później jeśli wyjazdy się nie powtarzały, to składano
materiały-dokumenty w archiwum wywiadu, a nie w pionie
archiwalno-ewidencyjnym.

KONTAKT SŁUŻBOWO-INFORMACYJNY - dotyczył osób pracujących w
instytucjach i formach mających związki z zagranicą, ambasadach, biurach
podróży itp. Osoby te z reguły nie miały pojęcia o rejestracji i kontaktach
z oficerem wywiadu.

POMOCNICZE - oznaczenie podobne jak w cywilnych organach
bezpieczeństwa.

DYSPONENT MK/LK - świadomie udostępniał swoje pomieszczenia. Pobudki
patriotyczne, zwrot czynszu.

DYSPONENT MK - to najczęściej konkretny pracownik operacyjny wywiadu.
Mieszkanie konspiracyjne było kupowane na prawdziwe bądź operacyjne nazwisko
i wykorzystywane do spotkań z TW lub agentem.

PA, SK, PK, SA, TK - to kategorie rejestracji najczęściej stosowane do
1960 roku. Osoby były świadome swej pomocy organom wywiadu, ale mogły o tym
nie mieć pojęcia np. kioskarz oddający "sąsiadowi" lub "koledze" otrzymaną
wiadomość, list lub przesyłkę. Działalność i współpraca jeśli była świadoma
była podyktowana pobudkami patriotycznymi.

KURIER, ŁĄCZNIK, ŻYWA SKRZYNKA - to świadomi współpracownicy-pomocnicy
oficera wywiadu. Te formy stosowane były właściwie do roku 1960, później
praktycznie nie stosowane.

Opr. eksperci KP SLD

Wacław Martyniuk
Sekretarz KP SLD

Kwiecień 2007 r.

_________________
Maciej
Powrót do góry
Ogląda profil użytkownika Wyślij prywatną wiadomość
Wyświetl posty z ostatnich:   
Napisz nowy temat   Odpowiedz do tematu    Forum Strona Główna -> Dyskusje ogólne Wszystkie czasy w strefie CET (Europa)
Strona 1 z 1
Skocz do:  
Nie możesz pisać nowych tematów
Nie możesz odpowiadać w tematach
Nie możesz zmieniać swoich postów
Nie możesz usuwać swoich postów
Nie możesz głosować w ankietach
Nie możesz dołączać plików na tym forum
Możesz ściągać pliki na tym forum