[Maciej]

www.dziennik.pl/Default.aspx?TabId=14&ShowArticleId=30903

IPN bierze się za sędziów i prokuratorów
2007-02-07 20:41 Aktualizacja: 2007-02-08 00:17
Staną przed sądem, bo skazywali, łamiąc prawo PRL

Katowicki IPN - jako pierwszy w kraju - chce postawić zarzuty kilkunastu śląskim prokuratorom i sędziom, którzy na początku stanu wojennego oskarżali i skazywali działaczy "Solidarności" - informuje DZIENNIK.

Wielu sędziów i prokuratorów nadal pracuje w wymiarze sprawiedliwości. IPN przygotował już wnioski o odebranie im immunitetu.

Przepisy dekretu o stanie wojennym weszły w życie dopiero 17 grudnia 1981 r. Dlatego wydane przed tym dniem wyroki za "rozpowszechnianie nieprawdziwych informacji" czy "nawoływanie do niepokojów" były bezprawne.

Prokuratorzy z katowickiego oddziału IPN przesłuchali działaczy "Solidarności" skazanych od 13 do 16 grudnia 1981 roku. Wielu prokuratorów, którzy ich oskarżali, i wydających wyroki sędziów nadal pracuje w wymiarze sprawiedliwości. Mają wysoką pozycję zawodową, cieszą się poważaniem w środowisku.

"Prokuratorzy, którzy oskarżali, i sędziowie wydający wyroki opierali się na prawie nieobowiązującym w czasie, którego dotyczyły zarzuty. Potwierdzam, że złożymy wnioski o uchylenie immunitetu, ale nie ujawniamy na razie, komu" - ucina pytania Ewa Koj, naczelnik pionu śledczego IPN w Katowicach.

Jednym z sędziów, którym mogą grozić zarzuty, jest Andrzej Rembisz, który w styczniu 1982 r. skazał Zbigniewa Kupisiewicza, redaktora "Wolnego Związkowca" - gazetki, która ukazywała się w Hucie Katowice, i pięcioro innych działaczy. "Oskarżono mnie o nawoływanie do zabójstwa działaczy PZPR i znieważanie organów władzy. Prokurator Roman Cockiewicz (dziś już na emeryturze) żądał 10 lat więzienia" - wspomina Kupisiewicz.

Kupisiewicz dostał ostatecznie 5,5 roku więzienia. Pozostali działacze - od 3 lat do 6,5 roku. Sędzia Rembisz, choć wtedy wydał wyrok bez podstaw prawnych, nadal orzeka w sądzie okręgowym. Inny przypadek to proces, na którym w lutym 1982 roku katowicki sąd skazał w trybie doraźnym pięć osób na kary od 4,5 do 7 lat więzienia za zorganizowanie strajku w Hucie Katowice. Strajk wybuchł 13 grudnia, tuż po ogłoszeniu stanu wojennego, ale zanim wszedł w życie wprowadzający go dekret. W tym procesie występowali sędziowie Jan Góra, Eugeniusz Czora i Barbara Misztalska. Oskarżał prokurator Jan Kozak. Góra nadal orzeka w sądzie okręgowym. Misztalska jest przewodniczącą Wydziału II Karnego w Sądzie Apelacyjnym w Katowicach. Kozak pracuje w tamtejszej prokuraturze okręgowej.

Wśród innych sędziów, którzy mogą mieć postawione zarzuty, wymienia się jeszcze m.in. Gerarda Jankowiaka i Krystynę Dolatę. Wciąż orzekają w katowickim Sądzie Okręgowym.

Jednak do przedstawienia im zarzutów jest długa droga - trzeba się zwrócić o uchylenie immunitetu do sądów dyscyplinarnych. A te czynią to niechętnie. Kilka lat temu w Lublinie wszczęto śledztwo "w sprawie bezprawnego pozbawienia wolności, przekroczenia uprawnień i niedopełnienia obowiązków" przez lubelskich prokuratorów i sędziów w procesie organizatorów strajku w WSK Świdnik. Wojskowy sąd skazał wtedy trzech związkowców na 3 lata więzienia. Prokurator IPN chciał postawić zarzuty wojskowym sędziom i prokuratorom odpowiedzialnym za bezprawny proces, ale sądy dyscyplinarne nie zgodziły się na uchylenie im immunitetu.

Niedawno łódzki Oddział IPN umorzył też postępowanie w sprawie bezprawnego pozbawienia wolności w stanie wojennym Andrzeja Słowika i Jerzego Kropiwnickiego, ówczesnych szefów regionalnej "S". Powód? Brak dowodów, że sędziowie i prokuratorzy wiedzieli, że dekret o stanie wojennym jest bezprawny.

"Śmieszne tłumaczenie. Razem z Andrzejem Kernem byliśmy ponad ćwierć wieku temu obrońcami Słowika i Kropiwnickiego. Na tamtym procesie mówiliśmy, że złamano zasadę, że prawo nie działa wstecz. Sędziowie nie mogli zatem "nie wiedzieć" - mówi mecenas Stanisław Maurer. Sąd Wojewódzki w Łodzi skazał Kropiwnickiego i Słowika na 4,5 roku więzienia. Sąd Najwyższy podwyższył te kary o półtora roku.

Z naszych informacji wynika, że we wszystkich oddziałach IPN są już gotowe wykazy sędziów i prokuratorów, którzy brali udział w takich procesach. Nie wiadomo, kiedy i czy w ogóle zostaną złożone wnioski o uchylenie im immunitetu. Dlaczego? "To jest występowanie przeciwko własnemu środowisku. Nie mam gwarancji, że za kilka lat nie wrócę do zwykłej prokuratury i będę tam sekowany" - mówi nam jeden z prokuratorów pionu śledczego IPN .

Marek Glanowski